Warmtepomp de nieuwe standaard vanaf 2026 voor verwarming

17 mei 2022

Bij gasleveringssituaties buiten warmteleveringsgebieden is hybride warmtepomp ook toegestaan

Bron: Ministerie van BZK en EZK

Het kabinet kondigt vandaag aan dat vanaf 2026 (hybride) warmtepompen de standaard worden voor het verwarmen van woningen. Dat betekent dat bij vervanging van de cv-installaties mensen moeten overstappen op een duurzamer alternatief. In veel gevallen is dit een hybride warmtepomp, maar ook alternatieven zoals de volledig elektrische warmtepomp of een aansluiting op een warmtenet zijn mogelijk. Het kabinet wil hiermee voor leveranciers, installateurs en woning- en gebouweigenaren duidelijkheid bieden en wijzigt hiervoor het besluit bouwwerken leefomgeving, ook wel bouwbesluit genoemd.

Minister De Jonge: ‘De urgentie van verduurzaming is groot en het tempo moet omhoog. Ook voor ieders portemonnee is het beter als we minder aardgas gebruiken. Daarom wil het kabinet dat vanaf 2026 de hybride warmtepomp de standaard wordt als de cv-ketel aan vervanging toe is. Samen met installateurs en leveranciers wil het kabinet een omslag maken. Voor woningen die niet geschikt zijn, of als een woning op korte termijn op een alternatief voor aardgas wordt aangesloten, is er uiteraard een uitzonderingsmogelijkheid.’

Minister Rob Jetten: ‘Vanaf 2026 wordt de (hybride) warmtepomp de norm voor het verwarmen van woningen die niet op een warmtenet worden aangesloten. Een warmtepomp levert namelijk niet alleen een forse gasbesparing op, maar is ook nog goed voor de energierekening en het klimaat. In de tussentijd, slaan we de handen ineen met fabrikanten en installateurs om in de komende jaren meer monteurs op te leiden en de productie van warmtepompen in Nederland op te schalen.’

Forse besparing van aardgas

Door over te stappen op meer duurzame verwarmingsinstallaties kan veel aardgas worden bespaard, dat is goed voor het klimaat en zorgt voor een lagere energierekening. Een hybride warmtepomp is een combinatie van een warmtepomp en een cv-ketel. Doordat de cv-ketel op koude dagen bijspringt is de hybride warmtepomp voor veel woningen geschikt, en kan zowel op korte als lange termijn (in combinatie met een duurzaam gas) bijdragen aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving. Dit leidt tot gemiddeld 60% besparing op het aardgasverbruik. In goed geïsoleerde woningen kan ook direct worden overgestapt naar een volledig elektrische warmtepomp, deze gebruikt helemaal geen aardgas. In een deel van Nederland is of komt een warmtenet beschikbaar, ook dat is een duurzame manier om de woning te verwarmen.

Normering verwarmingsinstallaties vanaf 2026

Het kabinet bereidt normering voor zodat deze in 2026 in kan gaan. Met de normering worden eisen gesteld aan de efficiëntie van de verwarmingsinstallatie. Dat betekent dat bij vervanging van de huidige cv-ketel mensen moeten overstappen op een duurzamer alternatief. Voor woningen die niet geschikt zijn, of op korte termijn op een ander alternatief voor aardgas worden aangesloten (bijvoorbeeld een warmtenet), is er een uitzonderingsmogelijkheid. Om de ontwikkeling van deze techniek te ondersteunen, biedt het Rijk subsidie op de aanschaf van een (hybride) warmtepomp. Deze subsidie is vanaf dit jaar verhoogd naar gemiddeld 30%. Tot en met 2030 heeft het kabinet €150 miljoen per jaar gereserveerd om woningeigenaren te blijven ondersteunen bij de aanschaf van een (hybride) warmtepomp. Daarnaast is er financiering via het Nationaal Warmtefonds, met een rentetarief van 0% voor lage- en middeninkomens, beschikbaar.

Kabinet trekt samen op met installateurs en fabrikanten

Het kabinet trekt hierin samen op met de installatiebranche (vertegenwoordigd door Techniek Nederland) en de fabrikanten (vertegenwoordigd door de Nederlandse Verwarmingsindustrie en de Vereniging Warmtepompen). Techniek Nederland zet alles op alles om ervoor te zorgen dat er voldoende warmtepompmonteurs zijn. Door te zorgen dat er straks in iedere regio een opleidingslocatie is waar monteurs zich kunnen laten bijscholen en door het ontwikkelen van specifieke opleidingen voor zij-instromers. Techniek Nederland gaat monteurs ondersteunen door tools die bijvoorbeeld laten zien welke woningen geschikt zijn voor (hybride) warmtepompen. Woningeigenaren worden geholpen doordat er kwaliteitseisen gesteld gaan worden aan producten, installaties en vakmanschap. Fabrikanten investeren in een forse opschaling van de productie, onder andere door op korte termijn 3 extra productielocaties in Nederland te openen. Daarnaast komen er meer trainingsfaciliteiten voor monteurs. Hybride warmtepompen worden eenvoudiger, gebruiksvriendelijker en uniformer. Dit zorgt voor goedkopere apparaten die veel makkelijker te installeren zijn. 

Datum: 17-05-2022. Brief van Ministers voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (De Jonge) en Minister voor Klimaat en Energie (Rob Jetten)

Vereniging Warmtepompen

Er zijn vijf verschillende soorten warmtepompen, zegt de Vereniging Warmtepompen. Die halen allemaal warmte uit water, lucht of een combinatie van de twee. De hybride warmtepomp maakt op koude dagen ook gebruik van aardgas. Vooral die laatste pomp is voor de meeste huishoudens een interessante optie, omdat die naast een bestaande of nieuwe cv-ketel geplaatst kan worden en relatief makkelijk te installeren is. De kosten voor het plaatsen van een hybridesysteem liggen tussen de 4500 en 6000 euro, zegt de Vereniging Eigen Huis. Dat is dan inclusief de installatie, maar daar zit geen cv-ketel bij. "Dat is fors duurder dan alleen een cv-ketel vervangen voor ongeveer 1200 euro", zegt een woordvoerder.

Techniek Nederland (voorheen Uneto/VNI)

Techniek Nederland steunt het voornemen, en is blij dat één derde van de warmtepomp wordt vergoed. Een exact bedrag is volgens de organisatie moeilijk te bepalen. Dat hangt onder meer af van hoe groot de pomp is. En de grootte hangt weer af van hoe goed een huis is geïsoleerd. Een woordvoerder schat in dat van de ongeveer 8 miljoen woningen in Nederland er 2 miljoen geschikt zijn voor een hybride systeem. Techniek Nederland voorziet voor de komende tijd wel een "bottleneck om genoeg slimme handen te hebben om al die pompen te installeren". Wie nu een warmtepomp wil, moet vaak al een jaar wachten voordat die aan de beurt is. En dat zal volgens de installatiebranche in 2026 niet anders zijn.

Onderzoek Milieucentraal: Helft bewoners weet niet wat een (hybride) warmtepomp is. Bron: Milieucentraal. Milieu Centraal heeft de tool verbeterjehuis.nl ontwikkeld waarmee woningeigenaren erachter komen of hun huis geschikt is en wat de kosten en besparingen zijn.

Vind een vakkundig bedrijf

Er zijn veel bedrijven die warmtepompen installeren. Het is een opkomende markt. Via centraalregistertechniek.nl kun je een vakbekwame installateur vinden.

Warmtepomp voor dummies

Een volledig elektrische warmtepomp zorgt voor verwarming van je huis én voor het warme water in de badkamer en keuken. Als je ook nog elektrisch gaat koken, woon je zonder aardgas. Deze warmtepomp wordt ook wel combi, volledig of all-electric genoemd. Een hybride warmtepomp werkt samen met je cv-ketel.

Reacties, o.a. via NOS 

Vereniging Eigen Huis (Vereniging) vindt dat het kabinet hiermee een ambitieuze doelstelling formuleert, maar nog niet voldoende duidelijkheid geeft over de randvoorwaarden rond de verplichting. Zie hier voor een uitgebreider reactie. Er is al enige tijd sprake van een 'run' op de subsidies, maar dat is ook het probleem van subsidies. Zie bijvoorbeeld het bericht uit april 2022 bij NOS.

Consumentenbond (Stichting) sluit zich aan bij de Vereniging Eigen Huis, zo blijkt uit een bericht op Welingelichte kringen. Zie hier.

AEDES (Vereniging): De koepel van woningcorporaties stelt dat het al enige tijd bezig is met de verduurzaming van panden, maar dat bijvoorbeeld de aanleg van een warmtenet veel tijd kost. "Daarom is het gebruik van hybride warmtepompen een mooie oplossing om nu al minder gas te gebruiken", zegt een woordvoerder. "Zo kan er in de tussentijd naar nieuwe oplossingen worden gezocht."

Vastgoed Belang (Vereniging van verhuurders) heeft nog geen specifiek standpunt gemeld, maar geeft wel informatie op haar website, zie hier

VVE Belang (Stichting) heeft nog geen reactie op haar website, maar informeert wel, zoals het belang om toestemming van de VvE te vragen als je een warmtepomp (buitenunit) wilt plaatsen. Zie hier voor meer informatie.

Van 17-19 mei worden zowel de VSK (installaties, Jaarbeurs Utrecht) beurs gehouden als de Renovatiebeurs (bouwkundige en installatietechnische bedrijven, Den Bosch, Brabanthallen) gehouden. Ongetwijfeld heeft het moment van dit bericht te maken met die beurzen die duizenden wat voer voor discussie geven. Als u nog geen kaartje had geregeld, moet u nu wel betalen voor de toegang. Volgend jaar iets eerder aanmelden?