23 mei 2017
Den Haag | 23-05-2017 | 16:00
Huishoudens met een slimme meter krijgen vanaf 2018 maandelijks inzicht in hun energieverbruik. Daarnaast krijgen klanten meer informatie over inzichtdiensten en -producten, zoals in-home displays, inzicht-apps en slimme thermostaten, en voorlichting over de mogelijkheden van isolatie en duurzame opwekking van warmte en stroom. Deze afspraken zijn onderdeel van een vandaag getekend convenant dat moet leiden tot 10 PJ (petajoules) energiebesparing in de gebouwde omgeving. Die besparing staat gelijk aan het energieverbruik van ongeveer 150.000 huishoudens. Deze cijfers werden overigens door het Planbureau voor de Leefomgeving in 2016 nog sterk betwijfeld. U kunt daarover hier meer lezen.
Met het convenant leveren de partijen een bijdrage aan de realisatie van het afgesproken doel van 100 PJ besparing uit het Energieakkoord. De realisatie van die afspraken in het Energie-akkoord uit 2013 loopt ernstig achter op de doelstelling en dus is het nodig gebleken om opnieuw het subsidieinstrument van stal te halen.
Het convenant is van overheidswege getekend door ministers Kamp van Economische Zaken en Plasterk van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Het Rijk stelt 40 miljoen euro subsidie beschikbaar per jaar tot en met 2020. Energie-Nederland, Netbeheer Nederland, de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie en UNETO-VNI tekenden het convenant namens marktpartijen. De subsidieregeling voor isolatie is overvraagd en wordt (nog) niet aangevuld met dit convenant (zie daarover meer hier). Die aparte subsidieregeling, die startte in september 2016, en van waaruit bedoeld was om in 2017 en 2018 elk jaar 15 miljoen voor energiebesparing in particuliere woningen te verstrekken, was in maart 2017 al volledig uitgeput. Het ministerie van Binnenlandse Zaken blijkt bij navraag niet van plan te zijn om deze regeling aan te vullen of te verlengen.
Uit onderzoek van ECN blijkt dat huishoudens gemiddeld bijna 3% op hun energieverbruik kunnen besparen als zij goed en met grote regelmaat inzicht krijgen in hun verbruik. Dit komt neer op een voordeel van gemiddeld 3,75 euro per maand op de energierekening. Daarom geven energieleveranciers vanaf 2018 al hun klanten met een slimme meter maandelijks inzicht in hun gebruik. Aan het begin van dat jaar zouden 4 miljoen huishoudens een slimme meter krijgen aangeboden van hun netbeheerder. Het is de verwachting van de partijen in het energie-akkoord dat bijna alle huishoudens eind 2020 een slimme meter hebben en daarmee meer inzicht krijgen in hun energieverbruik. De slimme meter maakt beter inzicht in het energieverbruik mogelijk. Tot nu toe is uit onderzoek echter gebleken dat er veel minder energiebesparing wordt bereikt dan verwacht. NRP Spaar het Klimaat meldde dit regelmatig op basis van onderzoek van diverse internationale studies. Er lijkt een ander belang mee gediend.
Energieleveranciers gaan hun klanten bovendien actief informeren over producten en diensten die directe feedback geven over het energieverbruik. Huishoudens die directe feedback krijgen via bijvoorbeeld een app of display, kunnen nog eens 3% extra besparen volgens sommige studies. De convenantspartners streven ernaar dat 750.000 huishoudens deze slimme producten en diensten hebben geactiveerd of geïnstalleerd in 2020.
Via onder meer voorlichting zullen installateurs in samenwerking met gemeenten en bouwbedrijven consumenten op weg helpen met het nemen van energiebesparende maatregelen, zoals isolatie en zonnepanelen, en in contact brengen met (lokale) aanbieders die de maatregelen kunnen uitvoeren. Het streven is daarmee extra besparingsmaatregelen en duurzame opwekking te realiseren bij 50.000 woningen en 10.000 klein-zakelijke gebruikers.
Het Rijk ondersteunt de afspraken in het convenant door van 2017 tot en met 2020 in totaal 160 miljoen euro extra subsidie ter beschikking te stellen voor de ISDE-regeling, net als in de afgelopen jaren.
Daarmee krijgt energiebesparing met duurzame maatregelen zoals warmtepompen, zonneboilers, biomassaketels en pelletkachels weer een tijdelijke impuls. Slimme thermostaten en in-home displays in combinatie met isolatiemaatregelen zijn uitgesloten voor deze regeling. De in-home displays blijken overigens het meest effectief, zo concludeerden PBL-onderzoekers Kees Vringer en Ton Dassen.
Bronnen: Rijksoverheid, eigen onderzoek, PBL.
Medy van der Laan, voorzitter EnergieNederland
André Jurjus, directeur Netbeheer Nederland
Doekle Terpstra, voorzitter UNETO/VNI
Olof van der Gaag, directeur Nederlandse Vereniging Duurzame Energie