Klimaatakkoord al op straat

27 juni 2019

Vrijdag 28 juni komt in het openbaar, afhankelijk van de mening van de krant wordt er nu 'geframed'

Bronnen: Trouw (1), Volkskrant (2) en Telegraaf (3)

1. Trouw

De CO2-heffing valt fors uit en rekeningrijden wordt onderzocht. Het Klimaatakkoord waarin dat staat, is bijna klaar.

Het kabinet maakt de geesten rijp voor het rekeningrijden. In het Klimaatakkoord dat vrijdag wordt gepresenteerd, staat dat varianten van een kilometerheffing onderzocht gaan worden. Een volgende coalitie kan dan rekeningrijden invoeren, als in 2025 het belastingstelsel wordt hervormd.

Voor Rutte III is de stap richting rekeningrijden een forse koerswijziging. De VVD was tot nu toe altijd mordicus tegen, wat de reden is dat in het regeerakkoord rekeningrijden taboe was verklaard. Maar VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff kondigde twee weken geleden ineens aan dat zijn partij wil nadenken over een vorm van rekeningrijden in de toekomst.

Volgens bronnen binnen de coalitie ziet het kabinet rekeningrijden dan als noodzakelijk, omdat elektrisch rijden de norm wordt. Het kabinet wil dat er vanaf 2030 uitsluitend elektrische auto’s verkocht worden. De belastinginkomsten via benzineaccijns zullen dan opdrogen. Daarom wil het kabinet dat automobilisten gaan betalen naar gebruik van de infrastructuur.

Elektrische auto's

Gisteren liet Dijkhoff tegenover BNR weten dat er wat zijn partij betreft geen spitsheffing komt. Die variant zal wel onderzocht worden, net als belastingen die gelden op andere specifieke tijdstippen of locaties. Daarnaast laat het kabinet onderzoeken wat rekeningrijden oplevert als het wel voor elektrische auto’s geldt en niet voor benzineauto’s, die dan nog altijd accijns betalen.

De coalitie van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie is bijna klaar met de onderhandelingen over het Klimaatakkoord, dat ertoe moet leiden dat de CO2-uitstoot in 2030 met 49 procent is teruggebracht. Vandaag staat een – naar verwachting – laatste overleg op het programma.

Dat het klimaatakkoord zijn voltooiing nadert, was gisteren te merken in Den Haag: aan alle kanten werden maatregelen gelekt. Zo zal de energiebelasting op gas 10 cent hoger worden en die op elektriciteit 5 cent lager. Daarmee wil het kabinet stimuleren dat huishoudens van het gas af gaan. Ook komt er een beperkte inkrimping van de varkensstapel en subsidies voor de landbouw om te verduurzamen.

Akkoord over CO2-heffing

Ook de invulling van de CO2-heffing is rond. Over de belasting die geheven gaat worden over CO2-uitstoot ontspon zich de afgelopen maanden een politiek en maatschappelijk debat. Het kabinet kiest nu voor een CO2-heffing die steviger is dan veel vertegenwoordigers van de industrie en grote ondernemingen hadden gehoopt. In 2021 wordt 30 euro belasting gerekend over elke ton uitstoot die een bedrijf boven een bepaalde grens uitstoot. Dat loopt op tot 125 à 150 euro in 2030. In de heffing is de ETS-prijs, het Europese rechtenstelsel op de uitstoot van broeikasgassen, inbegrepen.

Met de heffing die het kabinet voorstelt, is volgens het Planbureau van de Leefomgeving (PBL) 75 procent kans dat de industrie in 2030 de beoogde reductie van 14,3 megaton CO2 haalt.

De CO2-heffing vloeit voor een deel terug naar de bedrijven als subsidie waarvan zij groene maatregelen kunnen betalen. Ook gaat er een deel naar huishoudens.

Het kabinet wilde oorspronkelijk geen CO2-heffing, maar ging overstag toen het PBL de voorgestelde ‘bonus-malusregeling’ als onhaalbaar afschoot. GroenLinks en PvdA pleitten al langer voor een verregaande CO2-heffing. Om de klimaatplannen door de Eerste Kamer te krijgen is Rutte III afhankelijk van een of meerdere oppositiepartijen. De gekozen heffing valt relatief hoog uit, wat GroenLinks en PvdA tevreden moet stellen. Dat een deel van de belasting terugvloeit als subsidie, komt overeen met de bonus-malusregeling.

Is ‘wonderboy’ Wiebes wel de juiste man om het klimaatdossier door het parlement te loodsen?

Minister Eric Wiebes kwam als veelgeroemd politiek talent vanuit Amsterdam naar het Binnenhof. Van zijn glans is weinig over, nu met het klimaatakkoord zijn meesterproef nadert.

Schrap de CO₂-heffing, schrijven ondernemingsraden van zeventien grote bedrijven

De ondernemingsraden van zeventien grote industriële bedrijven pleiten voor het afzien van invoering van een eenzijdige CO₂-heffing in Nederland. Ze vrezen vertrek van bedrijven en banenverlies.

---- einde citaat Trouw ----

2. De Volkskrant

Hoofdlijnen klimaatakkoord: CO2-heffing, minder belasting op elektriciteit en onderzoek naar rekeningrijden

De regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie zijn het op hoofdlijnen eens over een nieuwe klimaatakkoord. Bedrijven krijgen een CO₂-heffing, elektrische auto's worden minder gestimuleerd en het kabinet onderzoekt drie vormen van rekeningrijden. Na het sluiten van een pensioenakkoord eerder deze maand, is dit klimaatakkoord de tweede politieke doorbraak voor het kabinet Rutte III in korte tijd.

Auteur: Frank Hendrickx 25 juni 2019, 22:09

Coalitiebronnen gaan ervan uit dat het akkoord vrijdag gepresenteerd wordt, al wordt er nu nog gekeken naar de laatste losse eindjes. Enkele belangrijke aanpassingen ten opzichte van het eerdere conceptakkoord zijn inmiddels al uitgelekt. Zo was al langer bekend dat het kabinet 800 miljoen uittrekt om de korting op de energiebelasting te verhogen om zo de lagere inkomens te ontzien.

De verhoging van de belasting op gasverbruik wordt minder ingrijpend dan eerder voorgesteld. De zogenoemde Klimaattafels suggereerden eerder een verhoging van 20 cent per kubieke meter gas, maar inmiddels zou de stijging volgens diverse media zijn teruggebracht tot 10 cent, een bedrag dat pas na meerdere jaren wordt bereikt. Tegelijkertijd wordt de belasting op elektriciteit juist verlaagd. Onder de streep gaat de energierekening voor ‘een huishouden met gemiddeld verbruik’ in 2020 met honderd euro omlaag, aldus een ingewijde.

De vraag is daarbij wel of huishoudens uiteindelijk voldoende geprikkeld worden om van het gas af te gaan. Via een zogeheten Warmtefonds hoopt het kabinet die conversie met goedkope leningen aan huizenbezitters extra te stimuleren.

Eerder werd ook al duidelijk dat de subsidies op elektrisch rijden worden versoberd ten opzichte van het eerder dit jaar gepresenteerde conceptakkoord. Het kabinet vreest dat anders de zakelijke rijder te veel profiteert. Volgens voorstanders is dat juist onvermijdelijk om via die ‘voorhoede’ een snelle omschakeling naar elektrisch rijden af te dwingen.

Rekeningrijden

Het kabinet gaat aanvullend drie vormen van rekeningrijden onderzoeken, bevestigen meerdere bronnen. Dat is nodig omdat de accijnsinkomsten voor benzine en diesel snel teruglopen als meer mensen overstappen op elektrische auto’s. Dit kabinet zal nog geen knopen doorhakken over de invoering van rekeningrijden. Dat moet bij de volgende formatie gebeuren.

Anders dan in het conceptakkoord presenteert het kabinet vrijdag wel een CO₂-heffing. Die gaat pas in als de uitstoot van een bedrijf boven ‘een heffingsvrije voet’ uitkomt. Die ‘marginale heffing’ zal op termijn vrij hoog worden, richting de 150 euro per ton, omdat het kabinet niet van plan is om zelf al te veel subsidies ter beschikking te stellen. Daardoor moeten vervuilende bedrijven extra zwaar belast worden om ze te dwingen hun uitstoot verder terug te dringen. Volgens het Centraal Planbureau (CPB) berekenen bedrijven die kosten overigens voor 80 procent door aan klanten.

De industrie is fel tegen de CO₂-heffing, maar ook bij milieuorganisaties is nu al grote scepsis te bespeuren over het klimaatakkoord dat het kabinet vrijdag wil presenteren. Er zijn twijfels of de doelstellingen wel echt gehaald gaan worden, ook omdat de onzekerheidsmarges vaak groot zijn bij de doorrekeningen van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Soms kan de onzekerheid groter dan 50 procent zijn, maar het kabinet kan dan toch volhouden dat het mogelijk is om de doelen te behalen.

De coalitie zal zich meer zorgen maken over de reacties bij het grote publiek. De onderhandelingen tussen de regeringspartijen werden lange tijd overheerst door angst voor ‘een klimaatrevolte’ onder burgers. Het kabinet heeft de afgelopen maand geprobeerd om de rekening voor huishoudens te beperken.

DE LANGE VOORGESCHIEDENIS VAN HET KLIMAATAKKOORD

Het concept-Klimaatakkoord in maart leidde niet tot bijster veel enthousiasme. Een overzicht van de toenmalige plannen en de effecten.

De coalitie werkt aan een beperkte belasting op de CO₂-uitstoot van grote vervuilers. De ambitieuzere klimaatplannen van PvdA en zeker GroenLinks zijn voor het kabinet geen optie, omdat het risico op een vertrek van industriële productie uit Nederland dan te groot is.

--- einde citaat Volkskrant ----

De Telegraaf

Kabinet richt warmtefonds op

Iedereen kan 25 mille lenen voor huis

Bron: Telegraaf

Door PARLEMENTAIRE REDACTIE TELEGRAAF

25 jun. 2019 in BINNENLAND - Updated 26 juni, 08:02

DEN HAAG - Woningeigenaren kunnen in de toekomst maximaal 25.000 euro bij een overheidsfonds lenen om hun huis te verduurzamen. Ze kunnen het geld bijvoorbeeld steken in het isoleren van hun huis of in een warmtepomp.

Het idee voor het warmtefonds komt oorspronkelijk van de VVD zie zich ergerde aan het idee dat mensen maar veel geld in een warmtepomp moesten steken omdat dat zich toch wel terug zou verdienen. Maar veel mensen hebben dat geld niet.

Dat staat in het definitieve klimaatakkoord dat het kabinet vrijdag wil presenteren. Deze krant heeft afgesproken teksten op dit onderwerp ingezien.

Het kabinet richt er een speciaal warmtefonds voor op. Daar zal de overheid jaarlijks 50 tot 80 miljoen euro in steken. Het is de bedoeling dat bedrijven het fonds ook spekken.

Woningeigenaren die geld lenen, hoeven minder rente te betalen dan bij de bank. Bovendien hoeven ze het niet snel terug te betalen, de looptijd is maximaal 20 jaar.

Het idee is dat mensen die een lening afsluiten om te verduurzamen, als aflossing voor hun lening alleen betalen wat ze besparen op de energierekening. Op die manier zijn ze aan het begin dus geen extra geld kwijt per maand. Zodra de lening is afgelost, kan het besparen dus beginnen. Wie door isolatie bijvoorbeeld tweehonderd euro per jaar minder kwijt is aan stookkosten, lost in principe dat bedrag af. In principe, want de lening moet wel afgelost worden en als de besparing op de energierekening niet genoeg blijkt om het geleende bedrag op tijd mee af te lossen, moet er meer betaald worden.

Het idee voor het warmtefonds komt oorspronkelijk van de VVD. Die partij ergerde zich aan het idee van sommigen aan de klimaattafels die zeiden dat mensen maar veel geld in een warmtepomp moesten steken, desnoods via een lening, omdat dat zich toch wel terug zou verdienen. Maar veel mensen hebben dat geld niet of willen of kunnen niet aan zo’n dure lening beginnen. Het is de bedoeling dat met het warmtefonds de investering in een warmtepomp of in isolatie wel te behappen is.

--- einde citaat Telegraaf ----

Naschrift:

Het valt op dat alleen De Telegraaf de maatregelen voor de woningeigenaar uit het akkoord haalt als belangrijkste voor haar lezers. In de Trouw en Volkskrant gaat het over de maatregelen voor industrie en een kleine doorbraak op het onderzoeken van rekeningrijden.

In de tussentijd heeft NRP Spaar het Klimaat de maatregelen en de beoordeling van het concept-klimaatakkoord in mei jongstleden als thema voor de beleidstafel gekozen. PBL en ECN/TNO presenteerden daar de complexe berekeningen van ambities, doelen, voornemens, plannen, en concrete maatregelen.

Uit die presentatie werd duidelijk dat:

1. De ambitie van het klimaatakkoord voor de gebouwde omgeving aanzienlijk lager is gesteld dat het kabinet had afgesproken, vanwege de relatief hoge kosten in de gebouwde omgeving;

2. De indicatieve opgave voor de gebouwde omgeving (3,4 Mton in 2030) een extra opgave is ten opzichte van het Energieakkoord, en daarmee -in afwachting op het wel of niet realiseren van de doelstellingen uit dat akkoord van 2013- mogelijk toch best stevig zullen uitpakken, omdat de doelstellingen uit 2013-2023 bij lange na niet gehaald gaan worden. Dat werd pas recent duidelijker op de agenda gezet door studies van andere organisaties, die door PBL/ECN wel als 'herkenbaar' werden omschreven;

3. Er heel veel maatregelen onvoldoende bleken te zijn uitgewerkt, waardoor een echt goede beoordeling door velen als 'natte vinger'werk moest worden beoordeeld.

N.B. De partners van NRP kunnen weinig met de vaagheid van de maatregelen in het concept-klimaatakkoord. Uit de markt werd gesignaleerd dat de discussie in de publiciteit bij velen, met name particulieren leidt tot een sterk afwachtende houding (kopersstaking is een te groot woord, maar er is weer twijfel, meer dan in voorgaande jaren).

4. Het is een complexe materie, en de maatregelen die 'genoteerd staan' als acties in de klimaattafel "Elektriciteit" hebben een significant belang voor de gebouwde omgeving. Deze maatregelen gaan de gebruiker en eigenaren in het vastgoed in ieder geval ook om investeringen vragen.

Indien u interesse heeft in nadere informatie die gedeeld wordt in de beleidstafel en binnen de NRP-themagroep Spaar het Klimaat, neemt u dan even contact op met e.vuyk@nrp.nl