Utrecht en regio Amsterdam beloven duurzamere bouw dan wet voorschrijft

3 oktober 2022

Utrecht en regio Amsterdam beloven duurzamere bouw dan wet voorschrijft

Aanscherping MPG naar 0,5 in 2025 voor ‘rijtjeswoning’ ook voorkeur van Rijksoverheid

De Provincie Utrecht en Metropoolregio Amsterdam (MRA) hebben ambitieuze afspraken gemaakt over duurzaam bouwen, die verder gaan dan de wettelijke normen. Zo willen ze dat nieuwbouw in de regio energieneutraal wordt en gebruiken een strenge Milieuprestatie Gebouwen-norm (MPG). 

De twee convenanten (een voor regio Utrecht, een voor de Metropoolregio Amsterdam) zijn donderdag 29 september ondertekend door 31 gemeenten, 3 provincies en 33 marktpartijen (bouwers, ontwikkelaars en corporaties). Ze worden eind dit jaar samengevoegd tot een document, dat gaat gelden voor beide regio’s. Opmerkelijk: de gemeente Amsterdam behoort niet tot de ondertekenaars.

De afspraken gaan over circulariteit, natuurinclusiviteit, biodiversiteit en energiegebruik. De crux is een toetsingskader met drie ambitieniveaus: brons, zilver en goud. Brons ligt dicht tegen het wettelijk minimum aan en geldt vanaf 1 januari als het minimale prestatieniveau bij elk nieuw project. Brons is vaak óók al ambitieus, zegt Stan van den Berg, projectleider van de Metropoolregio Amsterdam (MRA).

Aanbestedingen

De convenanten zijn voortaan de leidraad bij aanbestedingen. Bouwbedrijven kunnen hun inschrijving baseren op een van de drie ambitieniveaus. 
Het meest innovatieve aan de afspraken is het toetsingskader, aldus Van den Berg. “We gaan bij aanbestedingen geen maatregelen, zoals de plaatsing van zonnepanelen, meer uitvragen. We toetsen de projecten op prestatieniveau. Op deze manier kunnen marktpartijen zelf bedenken welke maatregelen ze toepassen en ontstaat er meer innovatie.”

Volledig energieneutraal

De afspraken in het convenant gaan verder dan de wettelijke normen, zoals de BENG (bijna energieneutraal)-norm, die nu verplicht zijn bij nieuwbouw. “Zo moet nieuwbouw minimaal energieneutraal zijn”, zegt Van den Berg. “Ook de MPG-score, een landelijke grenswaarde van de milieubelasting van materialen in een gebouw, van 0,80 wordt strenger. Op het ambitieniveau brons gaat dit om een kleine stap naar 0,75, maar vanaf de categorie zilver wordt de norm 0,50. Landelijk gaat de MPG-score pas in 2025 naar 0,50.”

Alleen als het financieel niet uit kan, mag van het toetsingskader worden afgeweken. “Circulair bouwen is duurder, dus bij sommige projecten, zoals bij corporatiewoningen, kan duurzaam bouwen niet zo makkelijk waargemaakt worden. Als dit voorkomt, moet er duidelijk worden uitgelegd waarom het project niet rondkomt, en gaat de gemeente samen met de marktpartijen kijken wat eraan gedaan kan worden.”

Kosten gaan dalen

Amsterdam en Utrecht verwachten dat duurzame woningbouw in door hun aanpak goedkoper wordt. “Nu moeten bouwers en ontwikkelaars bij elk project een plan maken en het aan gemeenten voorleggen. Het is de bedoeling dat gebruikte concepten tussen de regio’s worden uitgewisseld. Dan is al die voorbereidingstijd niet meer nodig”, legt Van den Berg uit.

De initiatiefnemers zouden graag zien dat de afspraken over de woningbouwnormen gaan gelden als landelijke norm. Het ministerie van Binnenlandse Zaken (waar Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening onder valt) heeft al interesse getoond en volgt de uitvoering van het convenant.

Lees ook: