Twee miljoen woningen kunnen nu al betaalbaar worden verduurzaamd

25 oktober 2021

Twee miljoen woningen kunnen nu al betaalbaar worden verduurzaamd

Voor veel huiseigenaren is het bij de huidige energieprijzen al rendabel om te investeren in drastische energiebesparende maatregelen. Bij twee miljoen woningen verdienen zulke investeringen zich binnen vijftien jaar terug.

Een terugverdientijd van vijftien jaar komt globaal overeen met de levensduur van de apparaten; per saldo zijn er dus geen extra kosten voor bewoners. Bij één miljoen huizen is de investering zelfs binnen tien jaar terugverdiend en dus winstgevend. Als de energiebelasting wordt aangepast of de isolatiesubsidie wordt verhoogd, verdient de verduurzaming zich bij zo’n 3,5 miljoen huizen terug binnen de levensduur. Dit blijkt uit onderzoek van DWA (juli 2021 gepubliceerd), in opdracht van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE). De studie sluit aan bij het Ecorys-rapport in opdracht van het Uitvoeringsoverleg Gebouwde Omgeving dat op 6 juli 2021 is gepresenteerd. DWA laat zien dat deze ‘individuele route’ een belangrijke en betaalbare aanvulling is op verduurzaming via wijkaanpakken.

Bij de twee miljoen woningen die met het bestaande beleid al betaalbaar kunnen worden verduurzaamd gaat het vooral om hybride warmtepompen in vrijwel alle woningen van na 1975. Als deze twee miljoen huizen inderdaad verduurzamen, bespaart dat 3 Megaton CO2. Dat is 14% van de CO2-uitstoot van de gebouwde omgeving in 2020. Bij één miljoen woningen levert verduurzaming zelfs al geld op (binnen tien jaar terugverdiend). Het gaat hier dan met name om de grotere woningen, zoals vrijstaande en twee-onder-een-kapwoningen.

Als de isolatiesubsidie wordt verhoogd (van 20 naar 30 procent), dan zijn 3,5 miljoen huizen betaalbaar te verduurzamen (terugverdientijd korter dan twintig jaar). Omdat de levensduur van isolatiemateriaal veel langer is dan vijftien jaar verdient dit zich nog steeds terug binnen de levensduur. Dit levert een CO2-reductie op van 5,2 Mton, een kwart van de totale CO2-uitstoot voor deze sector in 2020. Vooral bij de oudere woningen – van voor 1975 – leidt deze maatregel tot een rendabele investering in isolatie.

Als aardgas zwaarder belast wordt en elektriciteit minder, dan zijn 3,3 miljoen huizen betaalbaar te verduurzamen. Voor 2,2 miljoen woningen is dat zelfs binnen tien jaar. Aardgas wordt hierbij stapsgewijs 24 cent duurder per m3; stroom wordt 5 cent goedkoper per kWh. Dit levert een CO2-reductie op van 7 Mton, een derde van de totale CO2-uitstoot voor deze sector in 2020. (N.B. commentaar VOOA: de spectaculaire stijging van de energieprijzen maken de investeringen nog veel rendabeler. Het lastige echter is dat het onzeker is of de energieprijzen na de komende winter niet weer spectaculair gaan dalen. Dat de energiebelasting tijdelijk wordt verlaagd met €400 voor álle huishoudens is een veel bekritiseerde ("domme") maatregel doet daar relatief weinig aan af, als we de effecten van die prijsstijgingen in een grafiek van ENTRANCE, onderaan het vorige nieuwsbericht over energiearmoede moeten aannemen als een juiste weergave daarvan).

Waar staan die woningen in Nederland?

Als de relatie tussen energielabel en energie een rechtstreeks verband zouden hebben (dat is niet het geval, maar het is wel een indicatie), dan zouden de steden met relatief slechte energielabels E, F en G door de sterke prijsstijgingen van het gas het meest in gevaar komen.

Uit recent onderzoek door Motivaction (in opdracht van de NVDE en makelaarsvereniging NVM) bleek al dat duurzame huizen beter verkopen en meer opleveren.


Bronnen: Nieuwsbrief Milieu en Economie, 25 oktober 2021. Meer informatie: Claire Tielens (NVDE). Commentaar en aanvullingen door VOOA.

Uitgebreide informatie over DWA onderzoek

Op basis van dit onderzoek kunnen de volgende conclusies worden getrokken:

Bij hantering van de huidige tarieven en stimuleringsmaatregelen geldt het volgende:

•Er zijn ruim 2 miljoen woningen waarbij het financieel gezien aantrekkelijk is te verduurzamen (maximale terugverdientijd  van 15 jaar, wat overeenkomt met de levensduur van installaties). Hiermee is een CO2-reductie van 3.020 ktongemoeid. 

• Het extra elektragebruik bedraagt 3.740 GWh per jaar

• Bij circa 900.000 woningen (42%) is de terugverdientijd minder dan 10 jaar.

• De besparing wordt voor 90% bereikt door toepassing van hybride warmtepompen in vrijwel alle woningen van na 1975. Hierbij zijn de grotere woningen (vrijstaand en 2-onder-1 kap het meest rendabel. 

• Bij toepassing op een natuurlijk moment gaat het om 60.000 woningen per jaar (bij 10 jaar terugverdientijd) tot 140.000 woningen per jaar (op basis van 15 jaar terugverdientijd)

Wanneer de schuif in de EB-belasting wordt verdubbeld waarbij het EB-tarief op aardgas met € 0,24/mwordt verhoogd en het tarief op elektriciteit met € 0,048 /kWh wordt verlaagd, gelden de volgende wijzigingen.

• Het aantal woningen waarbij het financieel gezien aantrekkelijk is te verduurzamen (maximale terugverdientijd  van 15 jaar) stijgt tot ruim 3,3 miljoen. Hiermee is een totale CO2-reductie van 7.000 ktongemoeid. 

• Bij circa 2.200.000 woningen (64%) is de terugverdientijd minder dan 10 jaar.

• De besparing wordt voor ruim 50% bereikt door toepassing van hybride warmtepompen;

• In de overige woningen wordt een all-elektric warmtepomp dan rendabel

• Ook isolatie wordt in ruim 1.700.000 woningen haalbaar (tvt 15 jaar)

• Bij toepassing op een natuurlijk moment gaat het om 145.000 woningen per jaar (bij 10 jaar terugverdientijd) tot 220.000 woningen per jaar (op basis van 15 jaar terugverdientijd)

• Bij een terugverdientijd vanaf 25 jaar wordt voor vrijwel alle woningen van voor 1974 ook de toepassing van een isolatiepakket rendabel, aangevuld met een hybride warmtepomp.

Wanneer de subsidie op isolatiemaatregelen wordt uitgebreid van 20% naar 30%, dan gelden de volgende veranderingen:

• De terugverdientijd van isolerende maatregelen daalt hiermee. Bij de huidige 20% subsidie is isolatie naar de standaard slechts bij ruim 500.000 woningen binnen 20 jaar terug verdiend. Bij 30% subsidie stijgt dit aantal tot circa 1,5 miljoen woningen.

• Het totaal aantal woningen waar rendabele investeringen mogelijk zijn, stijgt daarmee tot 3,4 miljoen (uitgaande van een maximale terugverdientijd van 20 jaar) 

• Met deze extra subsidie wordt een aanvullende CO2-reductie van 2.200 kton bereikt (uitgaande van een maximale terugverdientijd van 20 jaar).

• Met dit pakket wordt voor de oudere woningen (voor 1975) de toepassing van het isolatiepakket haalbaar (terug verdientijd maximaal rond de 20 jaar). De grotere woningen (2-onder-1 kap en vrijstaand) zitten net onder de 20 jaar; rijwoningen er net boven.

Olof van der Gaag (NVDE)

DWA