6 augustus 2022
Auteur: Niels Saelens
Donderdag 4 augustus 2022
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft de Europese regeringen opgeroepen om de energieprijzen zo min mogelijk te drukken met (fiscale) steunmaatregelen. “Laat de consumenten opdraaien voor de stijgende energieprijzen. Zo motiveren we ze om energiezuiniger te leven”, klinkt het in een blogbericht. Nu de energieprijzen de pan uit rijzen, nemen tal van Europese regeringen (fiscale) maatregelen om de energieprijs te drukken. De Belgische regering heeft bijvoorbeeld tijdelijk de btw op gas en elektriciteit verlaagd van 21 naar 6 procent. De consumenten juichen dergelijke ingrepen vanzelfsprekend toe, maar het IMF is daar een minder grote fan van. Gerichte steun In een blogbericht roept de Europese tak van de internationale financiële instelling de regeringen op om zo min mogelijk maatregelen te nemen om de energieprijs naar beneden te brengen. “De regeringen moeten ernaar streven om met gerichte steun de kwetsbaarste gezinnen te beschermen. Maar het huidige beleid beschermt alle consumenten tegen de stijgende energieprijzen. Dat kan de Europese economieën schaden en de energietransitie ontmoedigen”, klinkt het.
Het in Washington gevestigde instituut waarschuwt dat de fiscale steunmaatregelen tot nu toe kortzichtig waren. Volgens een schatting van het IMF zouden dergelijke interventies sommige landen 1,5 procent van het bruto binnenlands product (bbp) kosten, terwijl de vraag – en dus de prijzen – verder zouden worden opgedreven. “Noodzakelijke gedragswijzigingen om de energieschok op te kunnen vangen worden daardoor uitgesteld. Huishoudens en bedrijven worden niet aangezet om energie te besparen”, aldus de internationale financiële instelling.
Energiebesparing aanmoedigen
Volgens het IMF moeten de Europese regeringen daarom de volledige stijging van de kosten doorrekenen aan de eindgebruiker om energiebesparing aan te moedigen en de vraag naar fossiele brandstoffen te drukken.
Gezinnen verbruiken nu al minder energie
Fiscale steunmaatregelen of niet, gezinnen lijken nu al op hun energieverbruik te letten. In België is het gasverbruik gedurende de eerste jaarhelft afgenomen met 13 procent. In Nederland is er zelfs sprake van een daling met 25 à 33 procent. Andere landen kijken dan weer verder dan fiscale maatregelen om het energieverbruik in te perken. Sommige grote steden in Duitsland, zoals Berlijn en München, besparen energie door monumenten niet langer te belichten. In Hannover, de hoofdstad van de Duitse deelstaat Nedersaksen, kan je alleen nog maar koud douchen in sportcentra en zwembaden. In Belgie en Nederland is ook weer meer communicatie over tips hoe je energie kan besparen.
Oya Celasun (assistent-director European Market (IMF))
Dora Iakova (assistant-director EU Climate Policies (IMF))
Ian Parry (principal expert fiscal policies (IMF))